درباره انزال پس گرد یکی از اختلالات جنسی در مردان

اختلال در انزال شایعترین اختلال جنسی در مردان می باشد. اختلال در انزال می تواند به ۵ شکل تظاهر نماید:

۱٫ انزال زودرس ۲٫ انزال دیررس ۳٫ انزال پس گرد ۴٫ عدم وجود انزال و بالاخره ۵٫ انزال دردناک.
انزال پس گرد بدین معنی است که هنگام انزال، منی به خارج از بدن نمی ریزد، بلکه بطرف عقب رفته و وارد مثانه می شود و بعدها با ادرار دفع می شود. در حالت طبیعی بیش از ۹۰ درصد حجم منی را ترشحات پروستات و کیسه های منوی تشکیل می دهند. ابتدا بطور اختصار مکانیسم ایجاد انزال جهت آگاهی خوانندگان گرامی توضیح داده می شود تا در درک و فهم مطالب بعدی کمک کننده باشد.
مکانیسم انزال یک فرایند پیچیده ای است که نیازمند عملکرد هماهنگ سیستم عصبی- عضلانی فرد می باشد. کلاً حجم منی که معمولاً ۴-۳ میلی لیتر می باشد, ناشی از ترشحات پروستات، کیسه های منوی، و بیضه ها می باشد.

شاید برخلاف تصور بیشتر مردم, نقش بیضه ها در ایجاد حجم منی بسیار اندک ولی فوق العاده مهم است. در حدود یک درصد حجم منی را اسپرمها تشکیل می دهند که در بیضه ها تولید و از طریق لوله های منی، در مجرای خلفی مرد به ترشحات کیسه های منوی و پروستات اضافه می شوند (لطفاً تفهیم بیشتر به شکل مراجعه شود).

در درصد قابل ملاحظه ای از مردان نابارور که تعداد اسپرم آنها صفر است، تقریباً هیچ تغییری در حجم منی این مردان دیده نمی شود و تنها با آزمایش دقیق است که می توان به فقدان اسپرم در منی این مردان پی برد.

هنگام رابطۀ جنسی وقتی مرد به آستانه ای از تحریک برسد، ترشحات سه عضو فوق الذکر وارد مجرای خلفی می شوند، ورود این ترشحات به مجرای خلفی تحت کنترل سیستم عصبی خودکار است، یعنی یک مرد نمی تواند آنرا به تأ خیر بیندازد و یا تسهیل بکند.

مثانه در مردان به مجرای خلفی باز می شود ، تا از طریق مجرا محتویات خود که همان ادرار می باشد را بیرون بریزد. همانطور که خوانندگان گرامی می دانند حتی اگر مثانۀ ما پر باشد، می توانیم خروج ادرار را کنترل کنیم، و گرنه دچار بی اختیاری ادرار خواهیم شد.

برای جلوگیری از بی اختیاری ادراری دو تا مکانیسم هماهنگ با هم عمل می کنند: اولی وجود اسفنکتر داخلی یا غیر اردادی است که در گردن مثانه قرار دارد و با باز و بسته شدن خود خروج ادرار از مثانه را کنترل می کند وهمانطور که ذکر شد باز و بسته شدن این اسفنکتر غیر ارادی و رفلکسی است و تحت کنترل ما نمی باشد.

وقتی مثانه به یک حجم پر شدن خاصی می رسد، این اسفنکتر بصورت غیر ارادی باز شده و ادرار وارد مجرای خلفی می شود. ولی بدن ما دارای یک مکانیسم دیگری است که اجازۀ خروج ادرار از مجرای قدامی را نمی دهد و آن اسفنکتر خارجی است که در محل اتصال مجرای خلفی به مجرای قدامی قرار داشته و مجرا را احاطه می کند .

این اسفنکتر ارادی بوده و تحت اختیار ما است و ما با منقبض کردن آن، جلوی خروج ادرار را می گیریم و در یک شرایط مناسب، با شل کردن این اسفنکتر، مثانۀ خود را خالی می کنیم. هدف از این مقدمۀ نسبتاً طولانی این است که خروج منی نیز از بدن تا حدودی تحت قواعد خروج ادرار از بدن می باشد. هنگام ورود منی به مجرای خلفی، گردن مثانه بصورت رفلکسی (خودکار) بسته می شود تا منی وارد مثانه نشود، بنا به هر دلیلی اگر گردن مثانه توسط جراحی آسیب ببیند و یا از بین برود و یا بعلت اختلال در عصب گیری مثانه، گردن مثانه عملکرد طبیعی خود را از دست بدهد، هنگام ورود منی به مجرای خلفی، گردن مثانه باز مانده و منی وارد مثانه می شود. این اختلال در گردن مثانه دارای طیف است و از خفیف تا شدید متغیر می باشد.
در مواردیکه آسیب متوسط است، گردن مثانه نسبی بسته می شود و مقداری از منی وارد مثانه شده و مقداری بیرون می ریزد.

اگر اختلال شدید و کامل باشد (که اکثراً اینگونه است) منی بطور کامل وارد مثانه می شود و سبب ایجاد یک حالت مرضی می شود که اصطلاحاً به آن “انزال خشک” می گویند، یعنی حتی یک قطره منی نیز بیرون نمی ریزد.

از علائمی که بیمار می تواند شک به وجود انزال پس گرد نسبی بکند، یکی کاهش حجم منی خروجی و دیگری کدر شدن رنگ ادرار است. انزال پس گرد به خودی خود زیاد از نظر سلامتی مشکل ساز نیست، ولی اکثراً سبب نگرانی زوجین شده و گاهاً مشکلاتی در روابط زناشوئی از نظر روحی و روانی ایجاد می کند. مردانیکه دچار انزال پس گرد هستند، معمولاً در رسیدن به اوج لذت جنسی (ارگاسم) مشکل ندارند، و انزال شدن را نیز احساس می کنند، اما منی به عوض اینکه بیرون بریزد، وارد مثانه می شود.
اما عارضۀ عمدۀ انزال پس گرد در زوجهای جوان است که می خواهند صاحب فرزند شوند، که این به علت انزال پس گرد از راه طبیعی امکان پذیر نخواهد بود. برای ایجاد مشکل در باروری، انزال پس گرد تمام عیار لازم نیست. در بعضی مردان که تعداد اسپرم آنها اندک است، در صورت وجود انزال پس گرد نسبی، مقداری از مایع منی وارد مثانه می شود و از تعداد کل اسپرمهای خارج شده کاسته می شود. حال در این مردان اگر انزال پس گرد درمان شود، ممکن است تعداد اسپرمهای موجود در منی به اندازۀ کافی بالا رفته و سبب باروری گردد.

حداقل تعداد کل اسپرم (نه تعداد اسپرم در یک میلی لیتر منی) لازم برای ایجاد حاملگی در همسر، حدود ۶۰ میلیون می باشد. به عنوان مثال اگر تعداد اسپرمهای موجود در منی یک مرد ۲۵ میلیون در میلی لیتر و حجم منی وی ۳ میلی لیتر باشد، اگر از ۳ میلی لیتر منی یک میلی لیتر آن وارد مثانه شود، ممکن است سبب ایجاد ناباروری گردد.
در یک مایع منی تشخیص انزال پس گرد خیلی ساده و توسط آزمایش ادرار می باشد. به بیمار گفته می شود که بدنبال نزدیکی، نمونۀ ادرار خود را جهت آزمایش به آزمایشگاه ببرد. در مردانیکه دچار انزال پس گرد هستند مقادیر متنابهی اسپرم در نمونۀ ادرار گزارش می شود.

در سطور پائین مهمترین عواملیکه سبب انزال پس گرد در مردان می شوند، به اختصار جهت اطلاع خوانندگان گرامی ذکر می گردند:

۱٫ انجام جراحی بر روی گردن مثانه یا پروستات. شایعترین علت انزال پس گرد، عمل جراحی پروستات است. انزال پس گرد بعد از عمل جراحی پروستات خیلی شایع است. ۸۵-۸۰ درصد مردان پس از عمل جراحی پروستات دچار انزال پس گرد می شوند. این عارضه آنقدر شایع است که گاهاً پزشکان فراموش می کنند که قبل از جراحی، این عارضه را به بیمار گوشزد نمایند. هر نوع عمل جراحی که عصب گیری مثانه را مختل سازد، مثل عمل جراحی بر روی ستون فقرات کمری و نخاع، و یا تصادف و آسیب به نخاع، ممکن است سبب انزال پس گرد شود.

۲٫ یکی از مهمترین علل انزال پس گرد، استفاده از بعضی داروها است، که سر دستۀ آنها داروهای ضد فشار خونی هستند که سبب شل شدن عضلات جدار عروق می شون، مثل پرازوسین. یک داروئی به اسم تامسولوسین است که در بزرگی پروستات در مردان مسن، برای کاهش علائم ادراری تجویز می شود. انزال پس گرد با ین دارو نیز شایع است.

عده ای از داروهائیکه در روانپزشکی مصرف می شوند نیز سبب انزال پس گرد می شوند. لیست این داروها خیلی زیاد است، و به راحتی می توان با قطع یا جایگزین کردن داروی مسبب، انزال پس گرد را درمان کرد. خوانندگان گرامی دقت فرمایند که قطع و یا تعویض دارو بایستی مطلقاً با نظر پزشک معالج باشد. بعنوان مثال قطع دارو های ضد فشار خون می تواند عواقب زیانبار شدیدی را به همراه داشته باشد.

۳٫ عده ای از بیماریها نیز سبب انزال پس گرد در نزد مردان می شوند که مهمترین آنها، بیماری دیابت یا مرض قند و مولتیپل اسکلروزیس یا همان بیماری MS می باشد. علت آن آسیب به رشته های عصبی است. دیابت علاوه از اینکه یک علت شایع ایجاد اختلال نعوظ در مردان است، ممکن است سبب انزال پس گرد نیز بشود.
۴٫ در بعضی از بیماریها مثل سرطان پروستات، لگن بیمار را رادیو تراپی یا به اصطلاح عامه، برق می دهند. این اقدام سبب آسیب به اعصاب لگنی شده و ممکن است، ایجاد انزال پس گرد نماید.
بسیاری از موارد انزال پس گرد نیازی به درمان ندارند. در مواردیکه سبب عدم رضایت جنسی در زوجین می شود و یا در مواردیکه سبب ایجاد مشکل در حاملگی خانمها می شود، باید نسبت به درمان فرد مبتلا به انزال پس گرد اقدام نمود. اگر علت انزال پس گرد آناتومیک باشد (مثلاً برداشته شدن گردن مثانه توسط جراحی)، درمان گاهاً خیلی مشکل خواهد بود و اگر اینگونه افراد بخواهند صاحب فرزند شوند، بایستی از روشهای لقاح مصنوعی استفاده کرد.