دانستنی ها هنگام حوادث خانه تکانی

 

وقتی صحبت از کمک‌های اولیه به میان می‌آید ناخودآگاه در ذهن‌مان انجام مجموعه‌ای اعمال تخصصی توسط افراد خاص تداعی می‌شود، ولی حقیقت این است که کمک‌های اولیه شامل مجموعه‌ای از کارهای خیلی ساده و در عین حال مهم است که باید هر فرد عادی در مواجهه با شرایط بحرانی و فرد مصدوم بداند تا بتواند موثر واقع شود

 

 

 

خونریزی شدید
اگر یکی از افراد خانواده دچار حادثه‌ای شد که خونریزی شدید داشت با یک دستمال تمیز روی محل زخم را محکم فشار دهید. چنانچه فرد مجروح فرد بالغی بود از خود او کمک بخواهید و بگویید محل زخم را با دست فشار دهد. شما روی زخم را محکم ببندید. چنانچه سریع عمل کنید و روی زخم را با پارچه‌ای تمیز بپوشانید، از بروز عفونت جلوگیری خواهید کرد. در صورتی که طفل زیر یک سال شما دچار خونریزی شد، روی زخم را با یک دست محکم فشار دهید و سعی کنید با دست دیگر زخم را ببندید. بعد از بستن زخم او را بخوابانید و تا رسیدن نیروهای امداد عضو زخمی را بالاتر از سطح بدن او نگه دارید.

 

 

برق گرفتگی
۱) تا وقتی که جریان برق به مصدوم متصل است نباید به مصدوم دست بزنید.

 

۲) پیش از هر چیز باید جریان برق قطع شود که با قطع‌کردن فیوز یا کشیدن دو شاخه از پریز ممکن می‌شود.

 

۳) بعد از قطع جریان برق باید بدن مصدوم را از اتصال به لوازم برقی جدا کرد.

 

۴) فرد کمک‌کننده باید دمپایی لاستیکی به پا کند یا اگر زمین خیس است از چند روزنامه برای خشک‌کردن استفاده کند و با یک چوب یا هر چیزی که غیر رسانا است فرد مصدوم را از محلی که برق در آن وجود دارد دور کند.

 

۵) سریع باید به فرد مصدوم تنفس مصنوعی داد و بلافاصله ضربان قلب و نبضش را کنترل کرد. در صورتی که نبض وجود نداشت، ماساژ قلبی ضروری است.

 

۶) در هر نوع برق‌گرفتگی شخص باید به بیمارستان منتقل شود و تا ۲۴ ساعت تحت‌نظر باشد.

 

۷) اگر آثار پریدگی رنگ، اختلال نبض، نامنظم‌شدن تنفس، به‌هم‌خوردن دندان‌ها، سردشدن بدن و بی‌هوشی دیدید، می‌تواند علایم شوک باشد، بنابراین باید فورا مصدوم را به بیمارستان انتقال داده و حین این عمل، وی را به پشت بخوابانید؛ به‌نحوی که سرش پایین‌تر از بدن قرار گیرد و پاها بالاتر از سر قرار داشته باشد.

 

۸) بدن مصدوم را باید به وسیله کیسه آب گرم، پتو یا لباس، گرم نگه داشت و البسه تنگ را در اطراف گردن، سینه و کمر شل کرد. هوای تازه نیز باید به قدر کافی به بیمار رسانده شود.

 

۹) توجه کنید در فرد دچار برق‌گرفتگی احتمال آسیب مهره‌های گردنی و متعاقبا فلج اندام‌ها بسیار زیاد است؛ پس در جابجاکردن مصدوم تلاش کنید هیچ‌گونه حرکتی به سر و گردن وی داده نشود.

 

۱۰) در برق‌گرفتگی با ولتاژ بالا تا زمانی که جریان برق قطع نشده حتی نمی‌توان به مصدوم نزدیک شد چون در فاصله چند متری هم ممکن است به فردی که می‌خواهد کمک کند برق منتقل شود.

 

 

 

سوختگی
سوختگی چه ساده باشد و چه شدید، فوراً باید سرد شود. سوختگی شدید اگر به مجاری هوا رسیده باشد، می‌تواند مشکلات تنفسی با خود به همراه داشته باشد و زندگی مصدوم را به شدت تهدید کند.

 

باید مصدوم را در شرایط مناسب قرار داد و نیروهای کمکی را خبر کرد.

 

بدون اینکه روی سوختگی فشار بیاورید، فوراً طی ۵ دقیقه با ریختن آب سرد، سوختگی را خنک کنید.
طی مدتی که آب روی سوختگی می‌ریزید، لباس های مصدوم را از تنش دربیاورید، به جز آنهایی که به پوست چسبیده اند.

 

اگر سوختگی خیلی گسترده است یا تاول ها خیلی بزرگ هستند (بزرگتر از نصف کف دست مصدوم)، نوع سوختگی، شدید ارزیابی می‌شود.

 

اگر مشکل تنفسی دارد، او را در شرایط نیمه نشسته قرار دهید. هر چه سریع تر با نیروهای امدادی تماس بگیرید. تا رسیدن آنها مراقب مصدوم باشید.

 

اگر سوختگی ساده است، برای کم کردن درد، آب ریختن روی آن می‌تواند پس از ۵ دقیقه هم ادامه داشته باشد. سپس مراقب قسمت سوخته شده باشید و بر روی تاول ها فشار نیاورید.

 

مراقبت از سوختگی: اگر قسمت سوخته شده گرم شود، متورم می‌گردد؛ اگر طی ۲۴ ساعته آینده، در آن ناحیه درد احساس شد، سریع به پزشک مراجعه کنید.

 

با ریختن آب سرد روی سوختگی، باعث می‌شوید که:
ناحیۀ سوخته شده، فوراً خنک شود،
درد فوراً کاهش یابد،
گسترش سطح و عمق سوختگی متوقف می‌شود، خصوصاً در مواردی که سوختگی توسط مواد شیمایی به وجود آمده باشد.

 

در موارد سوختگی های شدید، بیش از ۵ دقیقه آب ریختن روی سوختگی، خنک شدن مصدوم را با خود به همراه خواهد داشت.

 

مورد خاص: مصدوم یک فرآوردۀ شیمیایی خورده است
باید چه کار کرد؟
مصدوم را بخوابانید و فوراً با نیروهای امدادی تماس بگیرید.

 

هرگز نباید این کارها را انجام دهید:
هر چه که دست تان آمد به مصدوم بنوشانید. در واقع با این کار احتمال بالا آوردن فرآوردۀ شیمیایی را افزایش می‌دهید.

 

کاری کنید که مصدوم استفراغ کند. در واقع، با این عمل، باعث می‌شوید که آن فرآوردۀ شیمیایی مجدداً از مجاری گوارشی عبور کند و جراحت هایی که بار قبل ایجاد شده بودند، شدیدتر شوند.

 

 

 

شکستگی:

با توجه به مطالبی که در زمینه چگونگی ارائه کمک‌های اولیه در انواع شکستگی‌ها مطالعه کرده‌اید، اقدام به آتل‌بندی عضو می‌کنید اما نمی‌دانید در آتل‌بندی چه نکاتی را باید رعایت کرد. در این زمان چه می‌کنید؟

 

چه باید کرد؟
۱) هنگام آتل‌بندی روبه‌روی مصدوم قرار بگیرید.
۲) اگر زخم باز وجود داشت پیش از بستن آتل آن را استریل، پانسمان و بانداژ کنید. اگر شکستگی از نوع بسته بود با استفاده از کمپرس سرد، درد و تورم را کاهش دهید. برای التیام سریع تر تورم، ناحیه را با باندکشی ببندید.

 

۳) از یک آتل که به اندازه طول عضو آسیب‌دیده است استفاده کنید. به عنوان یک اصل آتل باید مفاصل بالا و پایین محل شکستگی را بی‌حرکت کند. برای نمونه در شکستگی استخوان ساعد باید مچ دست و مفصل آرنج را بی‌حرکت کنید. در شکستگی استخوان بازو باید شانه و آرنج را بی‌حرکت کنید. در شکستگی استخوان ساق پا باید زانو و قوزک پا را بی حرکت کنید.

 

۴) سطح آتل را نرم کنید و در صورت امکان در شکستگی‌های ساعد و ساق در دو طرف محل آسیب دیده آتل را قرار دهید. آتل دو طرفه یا ساندویچی، جلوی چرخیدن اندام را می‌گیرد.

 

۵) آتل را در طرفین شکستگی قرار داده و از قرار دادن آتل روی ناحیه شکسته اجتناب کنید.

 

۶) جهت بستن آتل به عضو آسیب دیده باید از باندهای نواری، سه گوش یا یک تکه پارچه مقاوم استفاده کنید. باند را بالا و پایین مفاصل ببندید.

 

۷) آتل را محکم ببندید اما نه آنقدر محکم که جریان خونی که به اندام می‌رود قطع شود.

 

۸) پیش و پس از آتل‌بندی نبض و حس عضو را بررسی کنید. اگر نبض بعد از آتل‌بندی قطع شد، آتل را آنقدر شل کنید که بتوانید نبض را لمس کنید.

 

به خاطر داشته باشید که نوک انگشتان دست و پا را جهت بررسی جریان خون از آتل بیرون بگذارید. با فشردن ناخن به حرکت رفت و برگشت خون زیر ناخن توجه کنید. اگر زیر ناخن سفید رنگ است نشانه عدم جریان خون عضو و سفت بودن آتل است.

 

۹) پس از بی‌حرکت کردن اندام در صورت امکان آن را کمی بالا نگه دارید تا فشار خون به ناحیه آسیب دیده کاهش و خونریزی، درد و تورم کم شود. اگر عضو، نبض نداشت از بالا نگه داشتن عضو اجتناب کنید.

 

۱۰) در شکستگی‌های لگن و ستون مهره‌ها باید مصدوم را روی یک تخته صاف و مقاوم بخوابانید و ثابت نگه دارید.

 

توجه:
دررفتگی‌ها و بد شکلی‌های حاصل از شکستگی اعضا را به هیچ عنوان صاف نکنید. زیرا احتمال پارگی عصب و شریان‌های اصلی عضو وجود دارد.
استخوان یا مفصل آسیب دیده را در همان وضعیتی که هست ، آتل بگیرید. در شکستگی دست علاوه بر این‌که عضو را آتل می‌گیرید بازو را با یک دستمال به گردن آویزان کنید و برای کاهش درد، کمی بالاتر از سطح قلب قرار دهید.

 

وقتی مواد شوینده استنشاق می‌شود
یکی از مواردی که آسیب جدی به ریه‌ها وارد می‌کند، استنشاق اسید است. بعضی افراد برای از بین بردن لک کاشی‌ها و سرامیک‌ها به مواد شوینده، «‌وایتکس» اضافه می‌کنند. در مواردی نیز وایتکس را با جوهر نمک ‌در فضای بسته ترکیب می‌کنند که استنشاق بخار متصاعدشده از این ترکیب، آسیب جدی و جبران‌ناپذیر به ریه‌ها وارد می‌کند. زیرا از ترکیب جوهر نمک و وایتکس، گاز «کلر» متصاعد می‌شود. این گاز نیز به اسید کلریدریک تغییر ماهیت می‌دهد.

 

کسانی که در معرض استنشاق این ترکیب قرار می‌گیرند احیانا به علائمی مانند آسم، تنگی‌نفس و خس‌خس سینه دچار می‌شوند. اگرچه این علائم با درمان دارویی به‌طور موقت برطرف می‌شود، به مرور زمان این علائم در آنها باقی می‌ماند و هیچ‌وقت بهبود کامل حاصل نمی‌شود. این افراد باید همیشه دارو مصرف کنند.

 

برای امدادرسانی به این افراد اولین راهکار پیشنهادی این است که برای استفاده از مواد شوینده‌ای مثل وایتکس و جرمگیرها حتما از ماسک استفاده کنید.

 

با توجه به این‌که استفاده همزمان چند ماده شوینده مثل جوهر نمک، وایتکس یا جرمگیرها، بخصوص در فضای در بسته توالت و حمام، برای ریه‌ها بسیار خطرناک است نباید از این مواد همزمان استفاده کرد. گاز متصاعدشده از این مواد به ریه آسیب جدی می‌زند و خطرات جبران‌ناپذیر و در مواردی درمان‌ناپذیر بر جا می‌گذارد. البته از آنجا که این مواد محلول در آب است خطر سوزانندگی خود را معمولا در قسمت مخاط دهان و چشم بر جا می‌گذارد.

 

در چنین اوضاعی فرد ناخودآگاه با احساس سوزش در حلق و چشم‌ها از آن مکان دور می‌شود، اما ممکن است از آسیب‌های دیگر واردشده بی‌خبر بماند. این اتفاق در مورد گازهای سمی جنگی اتفاق نمی‌افتد. زیرا این گازها بوی بدی دارد و در صورت پخش‌شدن در هوا وجود این گازها مشخص می‌شود.

 

اما درباره گازهای ناشی از مواد شوینده گاهی بوی مشخصی احساس نمی‌شود. گاز وارد ریه می‌شود و هرچند در ابتدا حال بیمار بهتر است، کم‌کم علائم ناخوشایند آن مشخص می‌شود. در این شرایط برای کمک به فرد ابتدا راه تنفس او را باز کنید و توجه داشته باشید لازم نیست چیزی به فرد بخورانید. دست و صورت مصدوم را با آب بشویید تا اکسیژن به پوست فرد برسد و از سوختن احتمالی پوست فرد جلوگیری شود.

 

سپس او را به فضای باز ببرید و قفسه سینه‌اش را به آرامی ماساژ دهید. اکسیژن‌رسانی به فرد آسیب‌دیده و دورکردن او از محیطی که ماده شیمیایی در آن متصاعد شده، مهم‌ترین اقدام اولیه برای نجات جان بیمار است. در این وضع هم حصول اطمینان از امنیت صحنه برای امدادگر ‌امری ضروری است.»