نشانه های بیماری ام اس
سیستم ایمنی بدن در بیماری اماس به بافت چربی درون مغز حمله کرده و نقاط مختلفی را درگیر میکند؛
«ام اس» ترس ندارد
به محض اینکه دستش کمی گزگز میکند یا چشمهایش سیاهی میرود، میترسد و میگوید: «حتماً اماس گرفتهام». ضعف و بیحسی اندامها نیز برای او برابر است با بیماری اماس و این بیماری هم یعنی پایان زندگی فعال و پویا.
با اینکه بسیاری از مردم این چنین فکر میکنند، اما پزشکان میگویند گاهی اماس مشکل خاصی برای بیمار ایجاد نمیکند بنابراین بسیاری از مبتلایان میتوانند به زندگی عادیشان ادامه دهند؛ به این معنی که حتی شاید یکی از همکاران یا دوستان نزدیکتان هم اماس داشته باشد و شما هیچ وقت متوجه مشکلش نشوید.
دکتر مهدی وحید دستجردی، متخصص مغز و اعصاب با اشاره به اینکه اماس در گروه بیماریهای خودایمن قرار میگیرد، توضیح میدهد: در بیماریهای خودایمن، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بدن خود فرد حمله میکند که اماس نیز یکی از این نوع بیماریهاست.
به گفته این پزشک متخصص، سیستم ایمنی بدن در بیماری اماس به بافت چربی درون مغز حمله کرده و نقاط مختلفی را درگیر میکند؛ بنابراین علائم بیماری با توجه به ناحیهای که درگیر میشود، متفاوت خواهد بود؛ علائم بینایی، حرکتی و حسی از جمله مشکلاتی است که فرد با آن روبهرو خواهد شد.
دکتر وحید دستجردی میافزاید: اماس بیشتر در سنین جوانی و در دوران طلایی زندگی بروز میکند و به همین دلیل رسیدگی و درمان آن اهمیت ویژهای دارد. علاوه بر این، احتمال روبهرو شدن با این بیماری نیز برای خانمها کمی بیشتر از آقایان است.
نشانههای متنوع ولی پایدار
نشانههای بیماری اماس متنوع و متفاوت است، اما باید توجه داشته باشید هیچ یک از این نشانهها، در اماس موقت و گذرا نیست و حداقل باید یک روز ادامه داشته باشد.
دکتر وحید دستجردی ضمن بیان اینکه شایعترین حالت درگیری بیماری با علائم حسی نمایان میشود، میگوید: در چنین شرایطی معمولاً فرد در قسمتهای انتهایی هر دو دست و هر دو پا (قسمتهایی از بدن که فرد از دستکش و جوراب استفاده میکند) سوزش و گزگز شدیدی را احساس خواهد کرد.
وی تاکید میکند: سوزش و گزگز مربوط به بیماری اماس بسیار شدید و مداوم است و به همین دلیل افرادی که گاهی چنین حسی دارند، نباید نگران مبتلاشدن به اماس باشند.
به گفته این عضو هیات علمی دانشگاه، در حالت دیگری از درگیریهای حسی بیماری اماس، نیمی از بدن فرد یا قسمت پایینتر از سینه او در یک طرف بدن بیحس میشود.
دکتر وحید دستجردی در مورد دومین نشانه بیماری اماس چنین میگوید: تاری دید یکی از علائم شایع این بیماری است؛ البته در این مورد هم باید دقت داشته باشید که همه افراد سالم و کسانی که هیچ مشکلی ندارند نیز ممکن است گاهی این حالت را تجربه کنند، بویژه زمانی که فرد به صورت ناگهانی از حالت خوابیده یا نشسته برمیخیزد، اما دردناک شدن یکی از چشمها هنگام حرکت به طرفین و از دست دادن بینایی همان چشم پس از گذشت چند ساعت یا چند روز، یکی از نشانههای بیماری اماس است.
وی با اشاره به مشکلات حرکتی بیماران نیز توضیح میدهد: گاهی شخص متوجه کاهش قدرت و توانش میشود؛ به عنوان مثال ممکن است هنگام بالا رفتن از پله حس کند پاهایش ضعیفتر از قبل شده است و گاهی نیز یک سمت بدن فرد دچار ضعف شدید میشود.
دکتر وحید دستجردی درباره مشکلات تعادلی بیماران میگوید: یکی دیگر از علائم بیماری اماس مشکلات تعادلی است؛ در این حالت شخص کمکم حس میکند تعادل ندارد، دائم زمین میخورد یا هنگام راه رفتن بدنش به یک طرف متمایل میشود.
این پزشک متخصص تاکید میکند: هیچ یک از علائم اماس گذرا و لحظهای نیست؛ به این معنی که تاری دید، عدم تعادل، کاهش قدرت و… حتماً باید حداقل ۲۴ ساعت ادامه داشته باشد تا بتوان به بروز این بیماری شک کرد بنابراین افراد نباید با تجربه کردن لحظهای چنین علائمی، نگران ابتلا به اماس شوند.
اماس انواع مختلفی دارد
دکتر وحید دستجردی درباره انواع مختلف بیماری اماس توضیح میدهد: بسیاری از افرادی که دچار این مشکل هستند، هیچ وقت با علامت خاصی روبهرو نمیشوند؛ به طوری که حتی تا زمان فوت، این بیماری بروز نمیکند و چهبسا افرادی که به دلایل دیگری مانند تصادف مورد بررسی پزشکی قرار میگیرند و در آن زمان بیماری اماس آنها که هیچ علامتی نداشته است، تشخیص داده میشود. درصدی از بیماران نیز فقط یک بار دچار علائم بیماری میشوند و این مساله دیگر هیچ وقت تکرار نمیشود.
وی با تاکید بر این که عمده بیماران مبتلا به اماس، هر چند ماه یک بار با علامت جدیدی روبهرو میشوند، میگوید: اغلب بیماران چنین وضعیتی دارند که به این نوع اماس عودکننده ـ بهبودیابنده میگوییم.
البته در گروهی از این بیماران ممکن است بیماری به شکل پیشرونده تغییر کند یا این که برای تعداد کمی از افراد از ابتدا ممکن است اماس به شکل پیشرونده وجود داشته باشد که در این حالت بیماری دائم بدتر میشود.
درمان بیماری اماس
بدون تردید چگونگی درمان بیماری یکی از مهمترین سوالاتی است که برای مبتلایان پیش میآید؛ اینکه بیماری به صورت کامل درمان میشود یا نه؟ علائم بهبود آن چیست؟ و…
دکتر وحید دستجردی ضمن بیان این که درمانهای اماس به سه گروه اصلی تقسیمبندی میشود، توضیح میدهد:
دسته اول درمانها هنگام حملات بیماری صورت میگیرد که در این دوران بیمار باید در بیمارستان بستری شود.
دومین دسته، درمانهای پیشگیری است؛ در این شرایط با توجه به وضعیت بیمار از داروهای متفاوتی استفاده میکنند که با کمک آنها تعداد حملات بعدی کمتر میشود.
سومین گروه درمانها، مربوط به علائم بیماری است و بیماران باید بدانند عوارض بیماری مانند خستگی بیش از حد، تکرر ادرار و سفتی اندامها با دارو تا حد زیادی قابل درمان است.
اماس مانع زندگی عادی نمیشود
متاسفانه اغلب افراد تصور میکنند اماس به معنای ناتوانی کامل فرد است و تنها تصویری که از مبتلایان به اماس در ذهن آنها نقش میبندد، فردی است که روی صندلی چرخدار نشسته و توانایی حرکت ندارد. در حالی که بسیاری از بیماران میتوانند زندگی عادی خود را بدون هیچ مشکلی ادامه دهند.
این پزشک متخصص در این زمینه توضیح میدهد: مردم معمولا از بیماری افرادی که علائم خاصی ندارند، آگاه نیستند و شاید حتی ندانند یکی از همکاران یا دوستانشان به این بیماری مبتلاست، اما درصد کمی از بیماران که شرایط بدی دارند، همیشه مورد توجه قرار میگیرند و به همین دلیل مردم بیماری اماس را با توجه به آن نشانهها میشناسند.
به گفته وی، مبتلایان به اماس تا جایی که خیلی خسته نشوند، میتوانند هر فعالیتی را که در توانشان هست، انجام دهند.
این پزشک متخصص تاکید میکند: بیماران مبتلا به اماس نیز میتوانند مانند سایر افراد ازدواج کنند، باردار شوند و زایمان طبیعی داشته باشند، اما از نظر اخلاقی شخص موظف است بیماریاش را به همسرش اطلاع دهد.
به گفته وی برای پیشگیری از بیماری تنها کاری که میتوان انجام داد، اجتناب از مصرف دخانیات است؛ چون عواملی که باعث بروز بیماری میشود مانند ژنتیک، جنسیت، ناحیه جغرافیایی و ویروسهایی که در سالهای قبل فرد به آنها مبتلا شده است، هیچ کدام قابل کنترل نیست.
به گفته این پزشک متخصص، اختلالات خلقی مانند افسردگی نیز در این بیماران شایع است که بسادگی درمان میشود.
همه ساله آخرین چهارشنبه ماه می، به عنوان روز جهانی اماس در نظر گرفته میشود تا با استفاده از رسانههای مختلف مردم جهان بیشتر با این بیماری آشنا شده و دریابند نهتنها اماس پایان زندگی نیست، بلکه مبتلایان به آن میتوانند زندگی موفق و شادی را تجربه کنند.