بازیگران پیشکسوت بسیاری در تاریخ تئاتر و سینمای ایران وجود دارند که لازم است از زندگی و خاطرات همه آنها مستندی تهیه شود تا برای همیشه از آنها به یادگار بماند. مثلا بازیگران بزرگی چون خسرو شکیبایی، جمشید مشایخی، محمد علی کشاورز و بسیاری دیگر که همگی در نوع خود بی نظیر و تکرار نشدنی هستند.
یکی از این بازیگران پیشکسوت که از قضا، رزمنده جبهه های جنگ هم بوده است آقای اصغر نقی زاده است، که به تازگی مستند «اصغر آقا آکتور سینما» در شبکه مستند به نمایش درآمده است. به همین دلیل ما هم بر آن شدیم تا به معرفی بیشتر این بازیگر رزمنده بپردازیم. بنابراین در ابتدا بیوگرافی مختصری در رابطه با این بازیگر را می خوانیم و سپس به سراغ معرفی مستند «اصغر آقا آکتور سینما» از زبان کارگردان اسن مستند، یعنی آقای محسن نقی زاده می رویم. با ما همراه باشید.
بیوگرافی اصغر نقی زاده
اصغر نقی زاده در سال ۱۳۴۱ در تهران متولد شد. به گفته وی او پس از بازی در فیلم توبه نصوح ، در فیلم مهاجر نقش کوتاهی از یک رزمنده به نام علی را اجرا کرد. آن ها برای فیلم برداری از این صحنه به بندر انزلی سفر کردند. در حین سفر خاطرات جبهه را برای ابراهیم حاتمی کیا تعریف می کند و او اصغر سینمای جنگ را بر اساس خاطرات نقی زاده می نویسد و حتی نقش او را در فیلم مهاجر بیشتر نیز می کند.
اصغر نقی زاده پس از بازی در فیلم خاکستر سبز ، در دوازدهمین دوره جشنواره فجر نامزد بهترین نقش دوم مرد این فیلم شد.
قالب نقش های نقی زاده اکثرا رزمنده بوده و به همین دلیل از او برای بازی در فیلم هایی با ژانر های متفاوت استفاده نشد.
ازدواج اصغر نقی زاده:
اصغر نقی زاده ازدواج کرده و ۲ پسر به نام های محمد و محسن دارد.
شهرت اصغر نقی زاده
نقی زاده در فیلم از کرخه تا راین در سال ۱۳۷۱ حضور داشت و خوش درخشید اما شهرت اصلی او با بازی در فیم آژانیس شیشه ای شکل گرفت.
تئاتر و تجربه عکاسی در جبهه
در سال ۱۳۵۸ وقتی نقی زاده ۱۸ ساله بود وارد عرصه تئاتر هنری شد. مدتی بعد به اموزش و پرورش رفت و دوره های عکاسی و فیلبرداری را آموخت. با شروع جنگ وی به عنوان مسئول فرهنگی هنری راهی جبهه شد و در انجا مشغول به فیلم برداری و عکاسی از رزمنده ها شد.
او می گوید یک دوربین داشتم که با هرکس عکس می گرفتم ، شهید می شد. این دوربین بیشتر برای من ابزار شوخی در جبهه شده بود.
واقعیت های جبهه در فیلم ها
نقی زاده : “متاسفانه بسیاری از سکانس ها و فیلم ها شباهت زیادی با واقعیت جنگ را ندارد. هنگامی که دوستانم فیلم های جنگ ۸ ساله را می بینند می خندند و می گویند کجای جبهه اینطور بوده!!”
بیشترین شباهت را در میان نقش هایی که بازی کردم با واقعیت جنگ ، در برخی از سکانس های از کرخه تا راین بود که کاملا واقعی بود.واقعیت این است که سینما نمی تواند تمام واقعیت های جنگ را به تصویر بکشد.
من کتاب نویس نیستم اما همه خاطرات جنگی که داشتم را در ۸ نواز ظبط کردم که متاسفانه هیچکدام حق پخش نگرفت. تنها فیلمی که از خاطرات من ساخته شد ، همان خاطراتی است که برای ابراهیم حاتمی کیا تعریف کردم.
ترس ها و علایق اصغر نقی زاده:
من از مرده نمی ترسم حتی می توانم به غسال کمک کنم به مرده ها را بشورم اما چه کنم که از ارتفاع و دندانپزشکی می ترسم
از زنم هم می ترسم و حساب می برم.
من تا به امروز ۷۰ فیلم بازی کرده ام و هیچ وقت به این فکر نکرده ام از کدام اثر بیشتر لذت بردم. اما اگر بخوام در یک کلام بگویم فیلم دیده بان از ابراهیم حاتمی کیا و هچنین فیلم رگبار را از بهرام بیضایی بیشتر از همه دوست دارم.
مستند اصغر آقا آکتور
مستند «اصغر آقا آکتور سینما» در آستانه هفته دفاع مقدس در قالب پنجمین جشنواره تلویزیونی مستند از شبکه مستند سیما پخش میشود.
محسن نقیزاده کارگردان این فیلم مستند درباره ویژگی های این اثر به خبرنگار مهر بیان کرد: این مستند پرترهای از اصغر نقیزاده رزمنده دفاع مقدس و بازیگر سینما و تلویزیون است. در این اثر، برخلاف مستند پرترهها که صرفا به بیان خاطرات میپردازند بیشتر به سابقه حضور اصغر نقیزاده در سینما میپردازیم؛ از روزی که او به واسطه ابراهیم حاتمیکیا وارد سینما شد و در کارهای این کارگردان بازی کرد تا دیگر تجربههای سینمایی او که در این سالها دیدهام. جالب است بدانید که این شخصیت در تمام دوران زندگی خود خیلی از هنر و سینما دور نشده است و حتی در زمان حضور در جنگ، مسئولیت عکاسی را برعهده داشته است.
وی با اشاره به اینکه اصغر نقیزاده از علاقهمندان به سینما است، گفت: موضوعی که در این مستند بسیار خاص است و تاکید زیادی روی آن داشتم، «عشق فیلم بودن» ایشان است. به نظر میرسد که این موضوع کمی با فضای شخصیتی و فعالیتهایی که انجام داده است در تضاد باشد و همین موضوع سبب ایجاد تصویری ساده و بیآلایش از او شده است.
این مستندساز درباره افرادی که در این فیلم حضور داشته و درباره اصغر نقیزاده صحبت کردند، گفت: در ابتدا سراغ یکی از دوستان نزدیک او که در جنگ با هم بودند و البته شناخته شده نیست، رفتم. همانطور که اشاره شد، اصغر نقیزاده در جنگ عکاسی میکرده و این فرد فرمانده فرهنگی او به حساب میآید. ابراهیم حاتمیکیا دیگر فرد مهمی است که در این فیلم با او مصاحبه شده است چرا که میتوان گفت خلق شخصیت «اصغر» در سینمای ایران توسط او انجام شده است، همچنین با رضا کیانیان و فرهاد توحیدی گفتگو کردیم.
این کارگردان مستند تصریح کرد: واقعا حسرت میخورم که ای کاش آقای خسرو شکیبایی هم زنده بود و با او هم گفتگو میکردیم، چرا که استاد واقعی او در سینما شکیبایی بوده است. نکته قابل توجه در بین مصاحبهکنندگان که از طیفهای مختلف فکری هم هستند این است که همهشان اصغر نقیزاده را قبول دارند و به نظر میرسد که شخصیتی باورپذیر در سینما برای او خلق شده است. رضا کیانیان در مصاحبهای که در این فیلم داشت میگفت که در سینمای دفاع مقدس همیشه تیپهایی نظیر «سید» و «حاجی» و … خلق میشد اما اصغر نقیزاده تبدیل به نوعی شخصیت شد.
کارگردان «اصغر آقا آکتور سینما» در ادامه یادآور شد: گلعلی بابایی نویسنده پیشکسوت دفاع مقدس دیگر چهرهای است که در این فیلم حضور دارد. او از اهالی مسجد معروف جواد الائمه است که از همان زمان با اصغر نقیزاده دوست بوده و خاطرات مشترکشان از این مسجد و هنرمندانی که از آنجا بیرون آمدند را از زبان او میشنویم.
نقیزاده درباره نقشهایی که این چهره تاکنون بازی کرده است، گفت: موضوع مهمی که در غالب فیلمهای او دیده میشود، باورپذیری مخاطب نسبت به اوست. خودش است و اصلا تلاش نمیکند ادای شخص دیگری را دربیاورد. حتی در بسیاری از فیلمهایی که بازی کرده است با نام خودش یعنی «اصغر» نقش گرفته است، شاید انتظار برود کسی که از جنگ برگشته است خیلی باید اخمالو و تلخ باشد اما اصغر نقیزاده واقعا شوخطبع است و در این فیلم تلاش کردم این جنبه پررنگ باشد. چیزی که امروز از آن به عنوان استندآپ کمدی نام برده میشود، او در روزهای پس از جنگ آغاز کرده و خاطرات هشت سال دفاع مقدس را به زبانی طنز و شیرین در شب خاطرهها بیان میکرده است.
عوامل تولید این مستند عبارتند از؛ نویسنده و کارگردان: محسن نقیزاده، تهیهکننده: یاسر فریادرس و تدوین: محمد بابایی.