به
«به» یکی از قدیمی‌ترین میوه‌هایی است که توسط بشر شناخته شده است. بیش از چهار هزار سال قبل این گیاه در آسیا و مدیترانه پرورش داده می‌شد. در حال حاضر درخت به در آمریکای لاتین، خاورمیانه و آمریکا کشت می‌شود. در یونان باستان “به” یکی از هدیه‌هایی بود که به صورت آیینی هنگام ازدواج به عروس و داماد می‌دادند.

ترکیبات مهم
به ۸۳ درصد آب، ۱۰ درصد قندهای مختلف و ۵ درصد مواد نشاسته‌ای در خود دارد. املاح معدنی شامل کلسیم، فسفر، آهن، پتاسیم و سدیم است و ویتامین‌های B1, B2, B3, A, C در آن یافت می‌شود. ترکیبات دیگر “به” شامل ترکیبات تاننی، فلاونوئیدی، پکتین، اسیدهای گیاهی مانند اسید مالیک و مواد معطر می‌باشند.

میزان و طریقه مصرف
برای میزان مصرف به و دانه آن مقدار خاصی در مدارک ارائه نشده است؛ ولی طرز تهیه فرآورده‌های مختلف آن به شرح زیر می‌باشد:
شیره به: ۵۰ گرم میوه به را خرد نموده، به آن ۵۰ گرم عسل یا شکر و سپس یک لیتر (سه لیوان) آب بیفزایید. حالا مخلوط را بجوشانید تا حجم آن نصف شود.
لعاب دانه به: حدود ۵ گرم دانه به را در صد میلی‌لیتر آب ریخته و کم‌کم بجوشانید تا به صورت محلول سفت (ژله) درآید.
جوشانده برگ: بر روی حدود ۵ گرم برگ خشک به ۱۰۰ میلی‌لیتر آب ریخته و به مدت ۱۰ دقیقه بجوشانید و سپس آن را صاف کنید.از دانه به برای گلودرد و سرفه استفاده می‌شود که به نام «به‌دانه» معروف است. به این ترتیب که دانه‌ها را در آب خیسانده و محلول غلیظ حاصل از آن را که مربوط به موسیلاژ (لعاب) آن می‌باشد، مانند شربت ضد سرفه مصرف می‌کنند.

مهمترین اثرات گزارش شده
ضد اثرات الکل، قابض، مقوی قلب، ضد نفخ، ملین، ادرارآور، خلط‌آور، ضد سرفه، ضد سرطان، ضد اسهال، محافظ کلیه، رفع احتباس آب بدن و کاهش پرفشاری خون.

داروشناختی و اثرات مهم
در ایران و بسیاری از مناطق خاورمیانه از دانه به برای گلودرد و سرفه استفاده می‌شود که به نام «به‌دانه» معروف است. به این ترتیب که دانه‌ها را در آب خیسانده و محلول غلیظ حاصل از آن را که مربوط به موسیلاژ (لعاب) آن می‌باشد، مانند شربت ضد سرفه مصرف می‌کنند. این شربت بدون الکل و صد درصد طبیعی بوده و به‌خصوص برای کودکان مفید است. از همین موسیلاژ در تهیه محصولات آرایشی و مجعد کردن مو استفاده می‌شود و طبق اطلاعات منابع خارجی، حدود۷۵ درصد «به‌دانه» دنیا برای این منظور، از کشور ایران تأمین می‌گردد.

در بعضی کشورها، از جمله پاکستان، این دانه‌ها برای درمان پنومونی (ذات‌الریه) و یا مشکلات تنفسی به کار می‌رود. موسیلاژ حاصل از دانه‌ها همچنین در سوختگیهای خارجی (موضعی) مورد استفاده قرار می‌گیرد. پوست ساقه قابض بوده و برای درمان زخم‌ها مفید است. برگ، حاوی تانن و پکتین می‌باشد که تانن به عنوان قابض و پکتین برای سیستم گردش خون و کاهش پرفشاری خون مفید است. میوه نارس به بسیار قابض و شربت حاصل از آن برای درمان اسهال، خصوصاً بچه‌ها بسیار مفید می‌باشد. میوه و آب به برای زخم‌های دهانی، لثه و گلو بسیار سودمند است.

فندق
تجزیه و شناسایی مواد موثر مهم فندق نشان می‌دهد که دارای املاح و ویتامین‌های باارزشی، به‌خصوص از نظر فسفر می‌باشد. این مواد به اضافه مواد روغنی، قندی و پروتئین، آن را به صورت یکی از خشکبار بسیار بااهمیت درآورده است؛ بنابراین به عنوان یک ماده مغذی برای افراد سالم یا دچار کمبودهای مختلف و به‌خصوص کودکان، می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.

نکات قابل توجه
۱ـ روغن دانه فندق بویی مطبوع و طعمی ملایم دارد و به رنگ زرد کمرنگ با وزن مخصوص حدود ۹۱۵/۰ می‌باشد و در تغذیه، نقاشی و به عنوان حامل در صنایع بهداشتی و دارویی مصارف زیادی دارد.
۲ـ بزرگترین تولیدکننده فندق در جهان کشور ترکیه است که بیش از ۷۵ درصد تولید جهانی را بر عهده دارد.
۳ـ فندق برای معدودی از افراد آلرژی‌زاست.
۴ـ مغز فندق تازه سفیدرنگ و کهنه آن زردرنگ است.
۵ـ ماده آلرژی‌زای فندق نوعی گلیکوپروتئین است که در بعضی افراد باعث آزاد شدن هیستامین و ایجاد حساسیت می‌گردد.
۶ـ مصرف متعادل فندق عارضه‌ای ندارد، ولی مصرف زیاد آن باعث استفراغ، نفخ، مشکلات معده و سردرد می‌شود.

ابن سینا در کتاب قانون راجع به فندق چنین گفته است: فندق یا بُندُق از گردو مغذی‌تر است؛ زیرا از آن پرمایه‌تر و کم‌چربی‌تر و دیرهضم‌تر می‌باشد. طبیعت آن به گرمی و خشکی می‌گراید. از گردو قابض‌تر است. ایجاد نفخ می‌کند. مصرف زیاد آن سردرد آورد. اگر در روغن سرخ‌کنند و با اندکی فلفل بخورند، برای تسکین زکام خوب است. بقراط فرماید: فندق مغز را افزایش دهد. با عسل و آب تناول شود، داروی سرفه مزمن است. تحریک‌کننده استفراغ است.

نارگیل و موارد مصرف آن
مقدار خاصی برای مصرف خوراکی نارگیل توصیه نشده است. طبق پژوهش‌های هارتول نارگیلدر طب عامیانه برای مواردی از جمله سرطان، دفع کرم، از بین بردن سموم بدن، ضدعفونی، تقویت قوای جنسی، به عنوان ضد باکتری، قابض، ادرارآور، مسهل، مقوی معده و نشاط‌آور مورد استفاده بوده است. در کتاب دوک در مورد استفاده از نارگیل در طب عامیانه چنین شرح داده شده است: ازنارگیل برای درمان آبسه، آسم، برونشیت، سوختگی‌ها، سرماخوردگی‌ها، یبوست، سرفه، خارش گوش، تب، پیوره، یرقان، تهوع، زخم گلو، راش‌های پوستی، سل، بهبود زخم‌ها، تسکین درد دندان و به عنوان قاعدهآور در بعضی نقاط استفاده می‌شود.

مهمترین اثرات گزارش شده
ضدکرم، ضدباکتری، ضدبرونشیت، ضدتب، ضدسرطان، افزایش‌دهنده قوای جنسی، قارچ‌کش، قابض، ادرارآور، ملین، مسهل، شیرافزا، ضدسرفه، مقوی معده، ضدپیوره و ضدسموم بدن.

نکات قابل توجه
۱- روغن نارگیل‌هایی که به صورت صنعتی استخراج و معمولاً در قوطی به بازار عرضه می‌شود، در حرارت معمولی مایع و به رنگ زرد کمرنگ می‌باشد که ممکن است در حرارت پایین به حالت جامد درآید؛ اما در حرارت معمولی مجدداً مایع می‌شود. این روغن بو و طعم ملایمی دارد.
۲- از قدیم روغن نارگیل را برای تقویت مو به سر می‌مالیدند. با اینکه مدارک علمی چندانی برای این موضوع وجود ندارد، هنوز هم در بسیاری از نقاط دنیا از روغن نارگیل به این منظور استفاده می‌شود.

طبق پژوهش‌های هارتول، نارگیل در طب عامیانه برای مواردی از جمله سرطان، دفع کرم، از بین بردن سموم بدن، ضدعفونی، تقویت قوای جنسی، به عنوان ضدباکتری، قابض، ادرارآور، مسهل، مقوی معده و نشاط‌آور مورد استفاده بوده است. در کتاب دوک در مورد استفاده از نارگیل در طب عامیانه چنین شرح داده شده است: از نارگیل برای درمان آبسه، آسم، برونشیت، سوختگی‌ها، سرماخوردگی‌ها، یبوست، سرفه، خارش گوش، تب، پیوره، یرقان، تهوع، زخم گلو، راش‌های پوستی، سل، بهبود زخم‌ها، تسکین درد دندان و به عنوان قاعده‌آور در بعضی نقاط استفاده می‌شود.