بهترین روش انجماد مواد غذایی
مراقب بافت میوهها باشید
در مورد منجمد کردن میوهها منع خاصی وجود ندارد اما در مورد برخی انواع میوه وقتی یخ آن را باز میکنید ممکن است بافت میوه از بین برود. در حالت انجماد، کریستالهای یخی به وجود میآید و اگر این کریستالهای یخی به سرعت از حالت انجماد بیرون آمده و شکننده شوند، بافت میوه را بهشدت تخریب میکنند و دیگر میوه آن خاصیت غذایی مورد انتظار را ندارد.
راهکار: بهتر است میوهها را درون یک ظرف دربسته یا نایلون ضخیم بریزید تا بوی سایر مواد موجود در فریزر به درونشان نفوذ نکند. میوهها درون ظرف باید با فاصله از هم قرار بگیرند تا وقتی یخ میزنند در هم فرو نروند و بافت آنها به هم نچسبند.
اگر خواستید یخ میوه را آب کنید، باید زمان زیادی به آن بدهید و آن را در یخچال یا دمای محیط قرار دهید تا یخ آن آب شود. یادتان باشد به هیچ عنوان آن را در مایکروفر قرار ندهید چون دیگر چیزی از خواص میوه برای خوردن باقی نمیماند ضمن آنکه میوه به اصطلاح آب میاندازد.
حبوبات را کاملا پخته فریز کنید
اگر قرار باشد حبوبات در فریزر نگهداری شود باید کاملا پخته باشند چون حبوبات خام یا نیمپز به راحتی در یخچال یا حتی دمای محیط قابل نگهداری است. حبوبات در این حالت تا سه ماه قابلیت نگهداری در فریزر را دارند.
برای منجمد کردن حبوبات پخته دقت داشته باشید از کیسه فریزرهایی استفاده کنید که به اصطلاح «FOOD GRADE» هستند یعنی درجهبندی غذایی دارند چون اگر از کیسههای معمولی استفاده کنید ممکن است بوی غذاهای دیگر در آنها نفوذ کند. ضمن آنکه ما به شما پیشنهاد میکنیم تا از کیسههای وکیوم یا کیسههای دارای زیپ استفاده کنید که سهولت بیشتری دارند.
وقتی میخواهید حبوبات را از انجماد دربیاورید باید حواستان باشد که فوری در آب جوش قرار ندهید چون وا میرود و شکل خود را از دست میدهد. باید فرصت دهید تا در دمای یخچال یا اتاق چند ساعت بماند و بعد برای ادامه پخت از آن استفاده کنید.
غذاهای پخته را فقط یک بار فریز کنید
فریز کردن غذای پخته مشکلی ندارد اما باید چند نکته در مورد آن رعایت شود. اولین کار این است که ظروف کوچک و البته تخت برای این کار انتخاب شود؛ ظرفی که خیلی سریع غذا را منجمد کند چون مرکز غذا باید سریع منجمد شود ولی مرکز آن ممکن است ساعتها طول بکشد تا سرد شود.
برای این کار ظروف کوچک و مدور بهتر است چون به صورت یکنواخت سرما را از اطراف میگیرد. از ظروفی استفاده کنید که درشان محکم بسته شده و هیچ هوایی در آن نمیماند. بهطور معمول دو تا سه ماه میتوانید غذای پخته را در فریزر نگهدارید. حواستان باشد که وقتی غذا را از فریزر خارج کردید فقط یک بار میتوانید آن را گرم کنید و اگر باز از غذا باقی ماند به هیچ وجه نباید دوباره فریز کنید چرا که ارزش غذایی خود را از دست میدهد.
فریز نان و شیرینی اصول دارد
نان را باید زمانی که تازه است فریز کرد البته این به آن معنا نیست که نان را سرد نکنید. اگر نان به صورت گرم فریز شود به دلیل تعریق، رطوبت موجود در نان، محفظه آن حالت خیس به خود میگیرد و محیطی مناسب برای رشد کپک ایجاد میکند. وقتی نان را در کیسه میگذارید باید هوای موجود در کیسه را بگیرید تا از بیات شدن و تشکیل کریستالهای یخ جلوگیری کنید. نان را میتوان سه تا چهار ماه در فریزر نگهداری کرد و در این مدت ارزش غذایی نان از بین نمیرود.
دو روش برای از انجماد خارج کردن نان وجود دارد؛ آن را در درجه حرارت اتاق قرار دهید یا از مایکروفر استفاده کنید. در دمای اتاق حداقل یک ساعت باید صبر کنید تا نان از انجماد دربیاید اما در مایکروفر در حد چند دقیقه یخ زدایی کافی است.
محصولات منجمد را سریع استفاده کنید
مواد نیمه پخته حدود ۵۰ تا ۷۰ درصد مراحل پخت را در کارخانه میگذرانند و ۳۰ تا ۵۰ درصد هم برای پخت در خانه میماند. روش انجماد این مواد IQF یا انجماد سریع تک به تک است. این روش بهترین روش انجماد است و کمترین آسیب را به محصول میزند.
این مواد خودشان بستهبندی مخصوص دارند و نیازی نیست دوباره بستهبندی شوند اما اگر نیمی از محصول را استفاده کردید و نیم دیگر آن ماند، بهتر است از کیسههای فریزر مخصوص غذا برای نگهداری آن استفاده کنید. این مواد نیاز چندانی به خارج کردن از حالت انجماد ندارند و به همان صورت میتوان در قابلمه یا ماهیتابه آنها را پخت.
ذرت و قارچ را آنزیمزدایی کنید
مواد غذایی مانند ذرت، قارچ، نخود سبز، باقلا و بامیه آنزیمهایی دارند که در طولانی مدت میتوانند بافت آنها را نرم و لیز کنند. توصیه میشود ابتدا این مواد غذایی آنزیمزدایی شوند و بعد فریز شوند. به این صورت که یک ظرف آب جوش تهیه کنید و در یک آبکش این مواد را بریزید و آبکش را برای چند ثانیه مثلا پنج ثانیه در دمای ۸۰ درجه آب جوش قرار داده و خارج کنید. همین چند ثانیه آنزیمها را خنثی میکند و کمک میکند این مواد غذایی تغییر رنگ ندهند.
بعد از آن صبر کنید تا این مواد خنک شوند. سپس آنها را خشک کنید و در کیسههای فریزر قرار دهید. قبل از بستن درب آنها مطمئن شوید هوای اضافی آنها را به خوبی خارج کرده باشید. با این روش تا شش ماه میتوانید این مواد غذایی را نگهداری کنید.
برای از انجماد خارج کردن این مواد بهتر است آنها را ۲۴ ساعت زودتر از فریزر خارج کنید و در دمای یخچال قرار دهید. این نکته را هم فراموش نکنید که اولین بسته غذایی فریزر شده، باید اولین بستهای باشد که برای مصرف از فریز خارج میشود.
مربا منع فریز ندارد
مربا به خودی خود ماندگاری زیادی دارد چون غلظت زیادی دارد و غیر از داشتن انرژی خاصیت دیگری ندارد چون ارزش غذایی مواد مربا در زمان پخته شدنش از بین میرود. نگهداری مربا در فریزر مشکلی ندارد.
بهترین ظرفی که میتوانید برای فریز کردن مربا در نظر بگیرید، ظروف شیشهای است. فقط باید در نظر داشته باشید که مقداری از سر شیشه باید خالی باشد. با این کار میتوانید یک سال مربا را در فریزر نگهداری کنید. برای از انجماد درآوردن مربا کافی است آن را برای مدتی در دمای محیط قرار دهید و بعد آن را مصرف کنید.
مغزها در فریزر سم تولید میکنند
خنک نگه داشتن مغزها فکر خوبی است اما مغزها باید در جای خشک و خنک نگهداری شوند. محیط فریزر رطوبت دارد و میتواند باعث رشد یکسری کپک شود که هر چند با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیستند اما میتوانند تولید سم آفلاتوکسین کنند. سرطانزا بودن این ماده برای کبد به اثبات رسیده است. پس آجیل باید در محیط خشک و خنک مانند یخچال نگهداری شود. دقت داشته باشید که فریزر فضای مرطوبی دارد.
این نکات را رعایت کنید
اگر از ظروف شیشهای برای نگهداری برخی مواد در فریزر استفاده میکنید باید حتما فضای خالی در حد دو سانتیمتر برای آن قرار دهید چون در اثر انجماد مواد حجم پیدا میکنند و اگر فضا نداشته باشند، شیشه میشکند.
تمام آنها را در ظروف food Grade ظروف مخصوص نگهداری مواد غذایی یا کیسه فریزرهایی که روی بستهبندی آن درج شده مناسب فریز کردن، قرار دهید. استفاده از این ظروف و کیسهها، مانع ورود مواد شیمیایی از ظرف به مواد غذایی میشوند و سلامت مصرفکننده را به خطر نمیاندازند.
از نوسانات دمایی خودداری کنید چون به کیفیت محصول صدمه میزند. اگر پنج ماده غذایی میخواهید از فریزر بردارید بهتر است فقط یک بار در فریزر را باز کنید. اگر مدام در را باز و بسته کنید بر کیفیت مواد و سرد و گرم شدن آنها اثر میگذارد.
هر چه انجماد ماده غذایی سریعتر باشد کیفیت آن بهتر حفظ میشود. برعکس از انجماد درآوردن باید بسیار آهسته انجام شود. توصیه میشود یک روز زودتر ماده را از فریزر درآورده و ۲۴ ساعت در دمای یخچال قرار دهید و بعد استفاده کنید.
پنیر: پنیر را به هیچ عنوان نباید فریز کنید چون این ماده حالت امولسیون دارد یعنی چربی و آب کنار هم هستند و وقتی فریز میشوند آب یخ میبندد و چربی از آن جدا میشود و هنگام مصرف کیفیت ماده غذایی را تحت تاثیر قرار میدهد.
سوسیس و کالباس: بهتر است سوسیس و کالباس را در فریزر قرار ندهید. چرا که در تهیه این مواد غذایی، نیتریت به عنوان ماده نگه دارنده افزوده میشود و ممکن است با فریز شدن تغییر شیمیایی پیدا کرده و ترکیبهای سرطانزا در آن تشکیل شود. این ماده غذایی را میتوان به مدت یک ماه در یخچال نگهداری کرد.
تخممرغ: تخم مرغ اگر با پوستهاش فریز شود خطرناک است. آب تخم مرغ که یخ ببندد پوسته را میشکند و اجازه میدهد باکتریها وارد تخم مرغ شوند.
کاهو و خیار: این مواد خیلی راحت یخ میزنند اما وقتی کریستالهای یخ قرار است آب شود سبزی را خیس و غیرقابل استفاده میکند بنابراین ارزش غذایی خود را از دست میدهد.